De lentezon laat zich weer zien, vakanties worden geboekt, en terrassen stromen vol. Voor veel mensen betekent dit één belangrijk ritueel: zonnebrand inslaan. Maar voordat je dat halfvolle flesje van vorig jaar weer uit de kast haalt, is het goed om jezelf één simpele vraag te stellen: Is je zonnebrand nog wel goed?
Je denkt misschien: “Ach, zonnebrand blijft toch gewoon goed?” Maar wist je dat na 12 maanden de bescherming al gehalveerd kan zijn? Dat betekent dat je huid minder goed beschermd is tegen schadelijke UV-stralen, zelfs als je braaf blijft smeren.
Waarom de houdbaarheid van zonnebrand belangrijk is
Zonnebrandcrème is geen product dat je eindeloos kunt blijven gebruiken. Net als voeding, cosmetica en medicijnen heeft het een beperkte houdbaarheid. Zodra je een fles opent, komt de inhoud in contact met zuurstof, warmte en licht. Deze invloeden zorgen ervoor dat de actieve bestanddelen langzaam afbreken.
De belangrijkste functie van zonnebrand is het beschermen van de huid tegen de schadelijke effecten van UV-straling. Als de beschermende werking vermindert, verhoogt dat het risico op:
- Zonnebrand
- Huidveroudering
- Pigmentvlekken
- Huidkanker
Kortom: een verlopen zonnebrand is eigenlijk geen zonnebrand meer, maar gewoon een huidcrème zonder bescherming.
Hoe werkt zonnebrand eigenlijk?
Zonnebrand bevat chemische of minerale filters – of een combinatie van beide – die UV-stralen absorberen of reflecteren. De mate van bescherming wordt uitgedrukt in SPF (Sun Protection Factor). SPF geeft aan hoe lang je in de zon kunt blijven zonder te verbranden, vergeleken met een onbeschermde huid.
Bijvoorbeeld: met een SPF 30 kun je theoretisch 30 keer langer in de zon blijven voordat je verbrandt. Maar dat cijfer geldt alleen als de zonnebrand optimaal werkt. Zodra het product zijn kracht verliest, zakt ook de effectieve bescherming aanzienlijk.
Afbraak van ingrediënten
De actieve bestanddelen in zonnebrand – zoals avobenzone, octocrylene of zinkoxide – verliezen hun werking na verloop van tijd. Dit proces versnelt onder invloed van:
- Hoge temperaturen (zoals in een auto of strandtas)
- Blootstelling aan zonlicht
- Lucht (zuurstof die in de fles komt)
Daardoor kan een zonnebrandcrème die vorig jaar prima werkte, dit jaar onvoldoende bescherming bieden – ook al smeer je je royaal in.
Hoe weet je of jouw zonnebrand nog goed is?
Er zijn verschillende manieren om te controleren of je zonnebrand nog te gebruiken is. Let op de volgende punten:
1. Het PAO-symbool
Op vrijwel alle cosmetische producten vind je het zogenaamde PAO-symbool: een afbeelding van een open potje met een getal erin, bijvoorbeeld “12M”. Dit betekent dat het product na opening nog 12 maanden houdbaar is. Noteer eventueel op de fles wanneer je deze hebt geopend, zodat je kunt bijhouden of die termijn verstreken is.
2. Uiterlijk en geur
Zonnebrand die over datum is, kan gaan stinken of van kleur en textuur veranderen. Ruikt de crème vreemd – zuur, muf of chemisch – of is hij korrelig, waterig of klonterig geworden? Dan is het tijd om hem weg te gooien.
3. Bewaaromstandigheden
Zelfs als je zonnebrand technisch gezien nog “binnen de termijn” valt, kunnen slechte bewaaromstandigheden de houdbaarheid ernstig verkorten. Is de fles een paar zomers lang in je auto of strandtas blijven liggen? Dan zijn de ingrediënten waarschijnlijk al afgebroken. Bewaar zonnebrand altijd op een koele, donkere plek.
De risico’s van verlopen zonnebrand
Sommige mensen denken dat een beetje bescherming beter is dan geen bescherming. Maar verlopen zonnebrand kan schijnveiligheid creëren: je smeert wel, maar denkt dat je goed beschermd bent, terwijl dat allang niet meer zo is. Het gevolg:
- Je blijft te lang in de zon
- Je verbrandt sneller
- Je loopt onbewust meer schade op
Daarnaast kunnen oude crèmes ook huidirritatie veroorzaken. Zeker bij mensen met een gevoelige huid of bij kinderen is het risico op allergische reacties groter wanneer de ingrediënten beginnen te oxideren of afbreken.
Waarom zonnebrand vaker vervangen dan je denkt
De meeste mensen gebruiken zonnebrand te zuinig. Een standaardfles zou bij juist gebruik maar een paar dagen vakantie moeten meegaan. Voor het hele lichaam heb je namelijk zo’n 30 ml per smeerbeurt nodig – dat is ongeveer twee eetlepels. Tel je het aantal keren dat je moet bijsmeren erbij op (elke twee uur of na zwemmen/zweten), dan kom je al snel aan een halve fles per dag per persoon.
Toch zie je vaak dat zonnebrand jarenlang wordt bewaard en slechts één keer per jaar wordt gebruikt. In dat geval is de kans groot dat de fles allang over de datum is en niet meer goed werkt.
Tips om zonnebrand goed te bewaren
Wil je de kwaliteit van je zonnebrand zo lang mogelijk behouden? Volg dan deze bewaartips:
- Bewaar op kamertemperatuur, liefst tussen de 15 en 25 graden
- Houd de fles uit direct zonlicht
- Laat zonnebrand niet in een hete auto liggen
- Sluit de dop goed af om contact met lucht te minimaliseren
- Bewaar het op een droge plek, zoals een lade of kast in huis
Neem eventueel een kleinere tube mee voor onderweg en bewaar de rest koel en donker thuis.
Wanneer moet je zonnebrand sowieso weggooien?
Er zijn momenten waarop je zonnebrand zonder twijfel moet vervangen:
- Je weet niet meer wanneer hij geopend is
- Het product ziet er anders uit of ruikt vreemd
- De zonnebrand is meer dan 12 maanden geleden geopend
- Hij heeft extreme temperaturen doorgemaakt
- Je hebt klachten gehad na gebruik (jeuk, uitslag)
In al deze gevallen geldt: gooi het weg. Je huid is het waard om goed beschermd te worden.
Bescherm je huid, voorkom schade
Zonnebrand is geen product om op te besparen of op te gokken. Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland, en langdurige blootstelling aan UV-straling is de grootste risicofactor. Door simpelweg verse zonnebrand te gebruiken, verklein je je risico aanzienlijk.
Bovendien helpt een goede zonnebrand niet alleen om verbranding te voorkomen, maar beschermt het ook tegen huidveroudering, pigmentvlekken en verlies van elasticiteit.
Tot slot: check dit nog even voor je de zon in gaat
Voordat je deze lente of zomer de zon induikt:
- Controleer je zonnebrand op houdbaarheid
- Gebruik voldoende crème per keer
- Smeer om de twee uur opnieuw
- Draag ook beschermende kleding en zonnebrillen
- Vermijd de felste zon tussen 12.00 en 15.00 uur
Zonnebrand is een krachtig middel – maar alleen als het goed werkt. Dus voordat je denkt “dat flesje kan nog wel een zomer mee”, check even de datum, de geur, en de structuur. Je huid zal je dankbaar zijn.
Zoals ze zelf zegt is ze besmet met het reisvirus en eist ze het liefste de hele wereld over. Ook gaat ze graag op ontdekking in eigen land en probeert de vele uurtjes achter de laptop te compenseren met quality time doorbrengen met het gezin.Ze is altijd in voor een spontane actie.
Leave a comment